12 jaar duurzaam ondernemen.

5 oktober 2021 - Op 24 september 2021 ontvingen we voor de twaalfde keer het Voka Charter Duurzaam Ondernemen (VCDO). Een goed excuus om te snuisteren in twaalf actieplannen en te merken hoe duurzaamheid voor A-kwadraat almaar belangrijker is geworden.

Infrastructuur

Zeker in de beginjaren hadden veel van onze acties te maken met investeringen in infrastructuur en het herzien van specifieke processen. Denk maar aan het aankoopbeleid aanvullen met duurzame criteria, de isolatiewaarde van de gebouwen verbeteren, gebruik van grondstoffen en water onder de loep nemen en optimaliseren, duurzame mobiliteit makkelijker maken en stimuleren.

Vanaf 2014 zetten we actief in op de vergroening van onze bedrijventerreinen. Er werden stroken hooiland aangelegd en bijna 300 struiken en hoogstambomen aangeplant. Er kwamen groenstroken met wilde bloemen en kruiden. Een paar jaar later werd een bijenhotel geïnstalleerd.

In die periode kwam er een nieuw gebouw - A-kwadraat 3 - en A-kwadraat 1 werd in verschillende stappen gerenoveerd. Recent zijn we gestart met de duurzame uitbouw en grondige verbouwing van A-kwadraat 4 in Gierle.

Energie

Groene energie blijft een belangrijk domein voor een duurzame samenleving. In 2010 installeerden we voor het eerst een zonneboiler. De eerste jaren werden onder meer milieubelastende lampen vervangen, ‘slapende verbruikers’ geïdentificeerd en aangepakt, lekkages opgespoord. In 2013 werd samen met omliggende bedrijven onderzocht of we windenergie konden opwekken in de omgeving, uiteindelijk gaf de stad Turnhout hiervoor een negatief advies.

In 2017 werden zonnepanelen geplaatst op A-kwadraat 1 en een tijdje later ook op A-kwadraat 2 en 3. Vandaag produceren we bijna 20% van ons totale verbruik zelf. De resterende elektriciteit kopen we aan en bestaat voor 100% uit groene energie.

Verbreding

In 2009 heette het VCDO nog Milieucharter. Het hoeft daarom niet te verbazen dat onze focus toen lag op het verminderen van ons energieverbruik op verschillende domeinen, op afvalbeheer en op sensibilisering over milieubewustzijn.

Vanaf 2012 werd ‘milieu’ al enigszins verbreed tot ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’. Andere relevante aspecten worden onder de aandacht gebracht, bijvoorbeeld het belang van gelijke kansen, transparantie, welzijn en veiligheid op het werk. In 2014 schreven we voor het eerst een Duurzaamheidsverslag waarin verschillende aspecten van MVO aan bod kwamen.

Vanaf 2015 definieerden we acties met betrekking tot ‘de 3 P’s’: People, Planet, Profit. Daarmee zette de evolutie zich verder: duurzaamheid betekent op lange termijn een positieve relatie aangaan met mensen en milieu, en kiezen voor een bedrijfvoering die dat toestaat. We zeggen dat duurzaamheid een integraal deel uitmaakt van onze werking. Sinds 2016 staat dat ook nadrukkelijk in onze visie om ons engagement te onderstrepen.

Vanaf 2018 duiken in onze actieplannen almaar meer verwijzingen op naar de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) van de Verenigde Naties. Gaandeweg zijn de SDG’s het kader geworden waarbinnen we werken, onder meer omdat ze zo’n integrale benadering van duurzaamheid voor ogen houden. We ondernamen acties in elk van de 17 doelen, dat zorgde er mede voor dat we in 2020 het SDG Pioneer-certificaat van UNITAR in ontvangst mochten nemen.

Prioritaire SDG’s

Acties in elk van de 17 SDG’s dus. Maar sommige SDG’s zijn voor ons toch nét iets belangrijker. Als maatwerkbedrijf dat werk biedt aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, als inclusieve onderneming, hechten we veel belang aan sociale duurzaamheid. Onze vier prioritaire SDG’s zijn:

• 1 Geen armoede
• 4 Kwaliteitsonderwijs
• 8 Eerlijk werk en economische groei
• 10 Ongelijkheid verminderen

Als we vandaag terugkijken, hebben we altijd geprobeerd om medewerkers mee te krijgen. In het begin dus vooral in het belang van ‘milieu’. Er waren interne communicatiecampagnes, het thema werd opgenomen in de functie-omschrijvingen en functioneringsgesprekken, en er werd een specifieke opleiding rond ontwikkeld.

Doorheen de jaren kwamen tal van onderwerpen naar boven: ergonomie, omgaan met agressie, samenwerkingen met scholen, gezondheidsbeleid, medewerkerstevredenheid, diversiteit, werk-privé-balans.

Maar de belangrijkste stap kwam waarschijnlijk in 2018, met de oprichting de VTO-cel. Het gaf een structuur aan hoe we meer dan alleen werk bieden willen bieden. Onder meer met permanente opleiding en vorming willen we mensen weerbaar maken, hun talenten ontwikkelen en hen stimuleren om stappen te zetten op de participatieladder. Sindsdien kunnen we talent beter identificeren, hebben we opleidingsplannen, doorstroom- en opstroomtrajecten. Vandaag draagt de VTO-cel een nieuwe, nog passendere naam: Talent Academy.

Stilstaan doet vooruitgaan

Door elk jaar stil te staan bij MVO verplichtten we onszelf om over onze positie te reflecteren en te communiceren. De tevredenheidsmeting bij medewerkers vond ingang, we deden een stakeholderanalyse, we stonden stil bij onze waarden en onze waardecreatie voor klanten, medewerkers en partners. Tot vandaag hechten we veel belang aan ‘continue verbetering’ als algemeen principe.

Continu verbeteren is trouwens een van de zeven basisprincipes van ons kwaliteitsbeleid. Ook daar hebben we de afgelopen jaren een heel traject in afgelegd, dat soms raakpunten of overlap heeft met onze MVO-acties. Het kwaliteitstraject kreeg een voorlopige apotheose met de viersterrenerkenning ‘recognised by EFQM’.

Twaalf jaar VCDO is voor A-kwadraat een bijzonder leerrijk traject geweest. En we stoppen nog niet, want duurzaam ondernemen is nooit af.